The Endless Runway : เมื่อสนามบินสร้างเป็นวงกลม ?

ไม่ต้องมีปัญหาเครื่องขึ้นลงไม่ได้เพราะสภาพอากาศไม่ดี แถมยังใช้ระยะทางที่สั้นกว่า

คำยืนยันที่เขียนอยู่ในงานศึกษาวิจัย The Endless Runway นำโดย Henk Hesselink นักวิจัยที่ National Aerospace Laboratory ประเทศเนเธอร์แลนด์ ซึ่งมาพร้อมแนวคิดที่จะแก้ปัญหาอุปสรรคในการขึ้นลงของเครื่องบินที่ต่างก็พบในสนามบินทั่วโลก… ที่ใช้รันเวย์เป็นเส้นตรง

เขาบอกว่า รันเวย์ หรือ ทางวิ่งสำหรับเครื่องบิน ซึ่งสร้างมาเป็นถนนเส้นตรงนั้น ทำให้เกิดข้อจำกัดในการขึ้นลง เช่น เวลามีลมขวาง หรือ crosswind เกิดขึ้น บางรันเวย์ถึงกับใช้งานไม่ได้ ซึ่งนั่นหมายถึงข้อจำกัดปริมาณการใช้งานของสนามบินไปด้วย

ตามปกติแล้วรันเวย์ของสนามบินต่าง ๆ จะต้องสร้างในแนวเดียวกับลมประจำถิ่น โดยให้เครื่องบินต้องบินสวนทางลมเมื่อบินขึ้นหรือลงเสมอ เพื่อให้มีความเร็วสัมพัทธ์สูงขึ้น ถ้าเกิดการเปลี่ยนแปลงเรื่องทิศทางลมจนไม่เหมาะสมกับการบิน รันเวย์นั้นต้องปิดใช้งานชั่วคราว

ทีมนักวิจัย จึงทำการทดลองแนวคิดการสร้างสนามบินรูปวงกลมขึ้น ซึ่งจะทำให้เครื่องบินขึ้นลงตรงจุดไหนก็ได้ และถ้ามีลมเปลี่ยนทิศ ก็แค่ปิดรันเวย์ในส่วนโค้งนั้น ๆ ไป

แก้ปัญหาไม่รู้จบให้รู้จบ

นอกจากสนามบินรูปวงกลมนี้จะแก้ปัญหาเรื่องรันเวย์แล้ว สิ่งที่ได้ตามมาคือ ลดเวลาการบินคอย บินเลี่ยง รอใช้รันเวย์ และเมื่อลงจอดหรือบินขึ้น ก็ใช้ระยะทางวิ่งลดลง เพราะความโค้งเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยชะลอความเร็ว โดยรวม ๆ แล้วลดลง 10% เมื่อเทียบกับรันเวย์แบบเส้นตรง

งานวิจัยซึ่งดำเนินการช่วงปี 2012-2014 ไม่ได้สร้างสนามบินจริง ๆ แต่มีการออกแบบและทดลองกับซิมูเลเตอร์หรือเครื่องจำลองการบิน เขาพบว่าถ้าจะให้รองรับได้พอ ๆ กับสนามบินและเครื่องบินที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน สนามบินวงกลมนี้จะต้องมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 กิโลเมตร เท่ากับมีรันเวย์ยาวถึง 10 กิโลเมตรให้ใช้งาน

ในยุคที่ “ที่ดิน” หายากและมีราคาแพง สนามบินวงกลมนี้ใช้เนื้อที่น้อยกว่าสนามบินแบบปัจจุบันที่รองรับการใช้งานเท่า ๆ กัน (เช่นคิดเป็น 36% สนามบิน Paris Charles de Gaulle) แต่ต้นทุนจะสูงกว่าประมาณ 1.1-1.6 เท่า หรือราว 10-70% แต่ก็จะทำให้สนามบินรองรับเครื่องบินได้มากขึ้น

แน่นอนว่า เมื่อไอเดียนี้เผยแพร่ออกไป กลุ่มผู้ใช้รันเวย์เป็นประจำอย่างนักบิน ก็ออกมาแสดงการไม่เห็นด้วย โดยมองว่าอันตรายกว่า และมีโอกาสเกิดอุบัติเหตุได้มากกว่า

ย้อนไอเดียอดีต

ที่จริงแล้วไอเดียสนามบินเป็นวงกลมแบบ Circular Runway นี้ไม่ได้เพิ่งเกิดนะครับ มีมาตั้งแต่เกือบ 100 ปีมาแล้ว ในปี 1919 มีการตีพิมพ์ไอเดีย เอารันเวย์ไปสร้างบนยอดตึกระฟ้าในนิวยอร์ก ต่อมา 1921 มีการจดสิทธิบัตรรันเวย์วงกลมเป็นครั้งแรก

ในปี 1957 มีการเสนอไอเดียนี้อีกครั้ง ซึ่งในขณะนั้นมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 914 เมตร ตามขนาดของเครื่องบินในยุคนั้น

ปี 1965 มีการสร้างรันเวย์โค้งเพื่อทดลองจริง ที่บริษัท General Motors ในสหรัฐอเมริกา ผลปรากฏว่า นักบินก็บอกว่า ช่วงแรกบังคับเครื่องบินยาก ต้องมีเครื่องหมายบนรันเวย์ก็จะช่วยมากขึ้น และเมื่อลองซ้ำอีกเล็กน้อย นักบินก็บอกว่า ลงได้สบาย

แต่ทั้งหมดก็จบลงที่ขั้นของการทดลอง เพราะค่าก่อสร้างแพงกว่า (รันเวย์กว้างกว่าและยาวกว่า) และต้องอาศัยกระบวนการขั้นตอนและเทคนิคใหม่ในการใช้งาน รวมทั้งยังเป็นเทคโนโลยีการควบคุมจราจรทางอากาศในยุคนั้น

อย่างไรก็ตาม ไอเดียสนามบินวงกลมนี้ยังคงอยู่ในใจนักออกแบบหลายต่อหลายคน และมีการเสนอแนวคิดนี้อยู่เป็นระยะ ๆ